-
تکوین و تعالی هویت ملی دانش آموزان
یکی از کارکردهای مهم آموزش و پرورش در عصر جدید و دنیای مدرن، فراهم آوردن زمینه هویت یابی نسل جوان است تا دانش آموزان امروز و شهروندان ،فردا با درک عمیق و دقیق از چیستی و کیستی خویش بتوانند زندگی اثربخش و مفیدی را برای خود و جامعه رقم بزنند رضایت مندی از بودن خود و تلاش برای شناسایی و ارتقای شایستگی و توانمندی های خویش فرآیند هویت یابی را تسهیل کرده و انسجام اجتماعی را به ارمغان می آورد.
انسجام اجتماعی ناظر بر پیوندها و ارتباطات میان اعضای شبکه های اجتماعی و مبین کنشهای معین و مشخصی از کنشگران در درون ساختارهای اجتماعی است میتوان اظهار داشت که انسجام اجتماعی و هویت ملی دو روی یک سکه هستند که در دوران هویت یابی باید مورد بیشترین توجه قرار گیرند تداوم بی توجهی به انسجام اجتماعی و تقویت هویت ملی در دوران هویت یابی بالاخص در بین نوجوانان موجب تربیت افرادی با هویت ملی ضعیف میشود و از آنجا که محصول تضعیف هویت ملی کاهش انسجام اجتماعی است؛ بی توجهی به این مهم آسیب دیده گی انسجام اجتماعی در بین جوانان را به همراه داشته و جامعه را مشکلات جدی مواجهه خواهد نمود. نظام آموزش و پرورش به عنوان نهادی که در جامعه پذیری آینده سازان این مرز و بوم نقش بایسته ای ایفا مینماید به دلیل وظیفه ذاتی نقش مهمی در فرآیند هویت یابی و تقویت انسجام اجتماعی نیز بر عهده دارد.
یکی از مسائلی که با دقت در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش به آن تأکید شده موضوع هویت ملی و پیامد آن یعنی انسجام اجتماعی است بند ۷۱ در فصل هفتم سند که تحت عنوان «هدف»های عملیاتی و راهکارها آمده است ایجاد ساز و کار برای تقویت انسجام اجتماعی و وحدت ملی و احیای هویت افتخار آمیز اسلامی ایرانی در دانش آموزان و معلمان با تأکید آموزش و اجرای سرود ملی و به اهتزاز در آوردن پرچم جمهوری اسلامی ایران در تمام مدارس مولفین و تدوین کنندگان سند بسیار هوشمندانه به دو حوزه آموزش رسمی و برنامه درسی پنهان برای تقویت هویت ملی و انسجام اجتماعی اشاره نمودهاند که ضروری است با استفاده ازبسترهای دوگانه مطرح شده برای نیل به هدف مذکور اقدامات لازم به عمل آورد.
شورای عالی آموزش وپرورش برای تبیین و تشریح مسئله اشاره شده در سند تحول و فراهم آوردن سئله زمینه درک مشترک و دقیق مخاطبان از این مـسئله، پروژه تحقیقی بررسی ساز و کارهای تقویت انسجام اجتماعی و وحدت ملی و احیای هویت افتخار آمیز اسلامی ایرانی در دانش آموزان را به سرکار خانم دکتر فروزنده جعفرزاده پور که از اعضای هیات علمی جهاد دانشگاهی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی و پژوهشگری مجرب میباشند سفارش داده تا ایشان سئوالات مربوط به این مسئله را واکاوی و تبیین و تشریح نمایند سئوالاتی مانند آموزش و پرورش چگونه و به چه میزان به تقویت انسجام اجتماعی و هویت ملی مخاطبان توجه نموده است؟ وضعیت موجود توجه به انسجام اجتماعی مخاطبان در آموزش و پرورش چگونه و به چه میزان است؟ وضعیت موجود توجه به هویت ملی مخاطبان در آموزش و پرورش چگونه و به چه میزان است؟ راهکارهایی که سایر کشورها برای تقویت هویت ملی دانش آموزان به کار بردهاند کدامند؟ چه راهکارهای اجرایی و عملیاتی برای تقویت هویت ملی و انسجام اجتماعی دانش آموزان میتوان مطرح نمود؟ ضمن تشکر از مشارالیها و ناظر محترم پروژه جناب آقای دکتر علی اصغر احمدی و همکارانم در دبیرخانه شورای عالی به ویژه آقای دکتر مجید رعنایی و سرکار خانم دکتر شهلا سرخابی امید است این کوشش پژوهشی زمینه فهم دقیق یکی از مفاهیم بنیادین سند تحول بنیادین و زمینه عملیاتی و اجرایی شدن آن را بیش از پیش فراهم آورد.