دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش در نشست خبری مدارس علوم و معارف اسلامی عنوان کرد:
مدارس علوم و معارف اسلامی محیطی امن و باکیفیت برای رشد علمی و تربیتی دانش‌آموزان هستند
نشست خبری مدارس علوم و معارف اسلامی با حضور محمود امانی طهرانی دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش، محسن جعفرآبادی دبیر کمیته مدارس علوم و معارف اسلامی شورای عالی آموزش و پرورش و اساتید برجسته دانشگاهی در سالن جلسات شورای عالی آموزش و پرورش برگزار شد.
محمود امانی طهرانی در این نشست گفت: مدارس علوم و معارف اسلامی را می‌توان در نوع خود اقدامی بی‌نظیر دانست که از یک نیاز آغاز شده، به‌تدریج شکل عملیاتی به خود گرفته و در نهایت رسمیت یافته است. وزارت آموزش و پرورش نیز برای این هدف، بسترسازی قانونی و حقوقی لازم را انجام داده است. این مرحله به‌مانند کاشت دانه است تا زمانی که برگ‌ها شکفته شوند. در ادامه این مسیر، گروه‌های دیگری با استقبال از این ایده به میدان آمده و همکاری‌های متعددی ادامه یافته است. آگاهی‌بخشی و اطلاع‌رسانی در مدارس علوم و معارف اسلامی، فرصتی برای معرفی ظرفیت‌های آموزشی وی ادامه داد: با این حال، یکی از بخش‌های این تلاش دچار نقصان بود و آن هم این است که مخاطبان از وجود این امکان به‌طور کامل و به‌موقع آگاه نمی‌شدند. هدف اصلی جلسه خبری امروز، کمک به آگاهی‌بخشی و اطلاع‌رسانی در این زمینه است. محیطی امن و با کیفیت برای رشد علمی و تربیتی دانش‌آموزان امانی طهرانی افزود: بسیاری از خانواده‌ها به‌دنبال یک محیط آموزشی قوی و جدی، تربیتی مطلوب و فضایی امن برای ورود فرزندان خود هستند. از طرفی، ممکن است برخی مدارس، چه دولتی و چه غیردولتی، این فضا را ارائه دهند؛ اما به‌صورت خاص، مدارس علوم و معارف اسلامی اکنون اهتمام بیشتری به این موضوع دارند و از کیفیت بالاتری نسبت به سایر مدارس برخوردارند. همچنین، این مدارس معمولاً شهریه‌ای دریافت نمی‌کنند یا شهریه‌های بسیار کمی در مقایسه با مدارس غیردولتی دریافت می‌کنند. به همین دلیل، اگر ما به خانواده‌ها این امکان را معرفی کنیم که در شرایطی هستند که دغدغه‌های مشابه دارند، می‌توانند از این فرصت بهره‌مند شوند. کیفیت آموزشی و اهتمام به تربیت دانش‌آموزان با ویژگی‌های خاص دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش با بیان اینکه داده‌ها نشان می‌دهد که دانش‌آموزان این مدارس در آزمون‌ها و سنجش پذیرش دانشجو موفقیت بسیار بالایی دارند و اخیرا تمایل زیادی به‌سمت دانشگاه فرهنگیان پیدا کرده‌اند، اظهار کرد: این فضا می‌تواند به پرورش معلمان خوب کمک کند و اگر ما به‌درستی اطلاع‌رسانی کنیم، تعداد بیشتری از دانش‌آموزان قادر خواهند بود از این فرصت بهره‌مند شوند. محیط علمی مدارس معارف ما جدی و هم‌افزا است؛ گروه‌های دانش‌آموزی در این مدارس کار تیمی انجام می‌دهند و از نظر علمی به هم مرتبط می‌شوند. فعالیت‌های فوق‌برنامه‌ای که در این مدارس برگزار می‌شود، رشد‌دهنده و توسعه‌بخش است. برگزاری جشنواره‌های آموزشی با فرصت‌های رشد و یادگیری فعال وی افزود: به‌عنوان نمونه، در مدرسه دخترانه شهید مطهری مشهد، جشنواره‌ای تحت عنوان "جشنواره هزار فانوس" برگزار می‌شود که امسال با همت جناب آقای دکتر فرخ توسعه بیشتری یافته است. این دانش‌آموزان نه تنها در این مدرسه، بلکه در سطح کشور نیز فعالیت‌های رسانه‌ای انجام می‌دهند و تولیداتی بر‌اساس کتاب‌های شهید مطهری تولید می‌کنند که هر یک اثر علمی و هنری آن‌ها است. این فعالیت‌ها شامل تولید نمایشنامه، فیلم و اینفوگرافی‌های با کیفیت عالی است. این دانش‌آموزان در این فرآیند، با کار گروهی و مهارت‌های فنی بسیار قوی، درگیر می‌شوند و این فعالیت‌ها از تابستان تا اوایل آذر ادامه دارد و در نهایت به مرحله نهایی رقابت کشوری بدل می‌شود. محمود امانی طهرانی همچنین گفت: فرصت‌های دیگری نیز که در مدارس معارف به وجود می‌آید و در واقع ظرفیت‌های یادگیری فعال و پربرکت است. این فضا آرزوی هر پدر و مادری است که آرزو دارد فرزندش در این شرایط رشد کند. اگر آگاهی‌رسانی کافی در این زمینه صورت گیرد، ما در آموزش و پرورش به این نگاه داریم که همه دانش‌آموزان و فرزندان این کشور متعلق به ما هستند. در عین حال، وجه همت اصلی آموزش و پرورش در مدارس دولتی متمرکز است و لازم است که به آن‌ها در درجه اول رسیدگی شود. همکاری نهادها در توسعه مدارس علوم و معارف اسلامی؛ از نیاز تا تحقق دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش با بیان اینکه بدون کمک نهادهای دیگر نمی‌توانیم این جریان‌های ویژه را به ثمر برسانیم، بیان کرد: در این راستا، مدارس شهید مطهری، صدرا، جامعه الزهرا و دیگر مدارس دولتی که رشته معارف را ارائه می‌دهند، مورد حمایت دفتر مدیریت جناب آقای دکتر قماشچی قرار دارند. این دفتر به‌طور کاملاً مردمی، تمامی هزینه‌های برنامه‌ها را خود برنامه‌ریزی و اجرا می‌کند، اما ما در تأمین هزینه‌ها نقشی نداریم. پشتیبانی مستمر از این مدارس به‌صورت خودجوش و درون‌زا توسط جناب آقای دکتر قماشچی و جناب آقای سعیدنژاد انجام می‌گرفته است و نتایج بسیار خوبی به بار آورده است. به امید خداوند، امیدوارم که نشست امروز نقطه عطفی در آگاهی‌رسانی و معرفی ظرفیت‌های مدارس علوم و معارف اسلامی باشد. تربیت فارغ‌التحصیلان با آموزش‌های عمیق در زمینه اعتقادی و اسلامی؛ هدف کلیدی رشته علوم و معارف اسلامی محسن جعفرآبادی در ادامه این نشست، گفت: رشته علوم و معارف اسلامی چهارمین رشته در شاخه نظری تلقی می‌شود. یکی از اهداف کلیدی این رشته، تربیت فارغ‌التحصیلانی با آموزش‌های عمیق و گسترده در زمینه اعتقادی و اسلامی است. این هدف بخشی از برنامه‌های کلان برای مدارس علوم اسلامی است که ردپای آن را می‌توان در سند تحول جستجو کرد. جعفرآبادی ادامه داد: از جمله راهکارهای این سند می‌توان به تدوین منابع علوم انسانی مبتنی بر جهان‌بینی اسلامی با هدف هدایت، تعالی و مدیریت فرد و جامعه، فرهنگ‌سازی برای تبیین و تقویت منزلت علوم انسانی و گسترش و تقویت مدارس آموزش تربیتی خاص علوم انسانی در سراسر کشور، اشاره کرد. وی افزود: اهمیت این مدارس به دلیل پیام اخیر مقام معظم رهبری مبنی بر ایجاد بسترهای بلاغ و ترویج معارف اسلامی در حوزه‌های علمیه افزایش یافته است. در این راستا، ما ۲۲۰ دبیرستان علوم و معارف اسلامی در کشور داریم که ۱۱۳ مورد از آن‌ها به نام "صدرا" و متعلق به سازمان تبلیغات اسلامی هستند. همچنین، ۲۹ مدرسه به نام "مدرسه عالی شهید مطهری"، ۱۰ مدرسه حوزه علمیه و ۹ مدرسه غیردولتی و ۱ مدرسه جامعه‌المصطفی و ۱ مدرسه آستان رضوی و ۵۰ مدرسه به صورت دولتی فعالیت می‌کنند. این مدارس عمدتاً تحت مدیریت نهادهای دینی و با همکاری آموزش و پرورش برقرار هستند. دبیر کمیته مدارس علوم و معارف اسلامی شورای عالی آموزش و پرورش، همچنین بیان کرد: دروس این رشته شامل دروس عمومی علوم انسانی و دروس تخصصی نظیر عربی، احکام، اخلاق، معارف قرآنی، اصول عقاید و تاریخ اسلامی است. شرایط ثبت‌نام در این مدارس نیز ویژه است، از جمله شرایط معدل و آزمون ورودی، به‌ویژه در مواردی که با استقبال بیش از ظرفیت مواجه شوند. وی افزود: این مدارس برای فعالیت خود باید مجوزی از دبیرخانه شورای عالی دریافت کنند و مدیر آن‌ها نیز باید شرایط خاصی را به تأیید کمیته‌ای در شورای عالی برساند. ریاست این کمیته به عهده جناب آقای دکتر امانی است و اعضای آن شامل معاونین و نمایندگان حوزه‌های علمیه و مؤسسان است. جعفرآبادی به آمار دانش‌آموزان رشته علوم و معارف اسلامی اشاره کرد و گفت: آمار دانش‌آموزان در رشته علوم و معارف اسلامی، در استان یزد ۲.۹۸ درصد، در استان قم این رقم ۱.۹۲ درصد و در استان چهارمحال ۱.۷۸ درصد است. همچنین در استان کرمان، آمار دانش‌آموزان در این رشته ۱.۱۲ درصد و میانگین این آمارها در شاخه نظری حدود ۰.۷۰ درصد است. وی ادامه داد: در خصوص محتوای مدارس، لازم به ذکر است که کلیه برنامه‌های درسی رشته‌ها توسط سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی تهیه می‌شود. پس از آن، این برنامه‌ها به دبیرخانه شورای عالی ارائه و در کمیسیون برنامه درسی مورد بررسی قرار می‌گیرند. بعد از تأیید این کمیسیون، برنامه‌ها برای تصویب به شورای عالی ارائه می‌شوند و پس از تصویب، مراحل عملیاتی و اجرایی آن‌ها آغاز می‌شود. دبیر کمیته مدارس علوم و معارف اسلامی شورای عالی آموزش و پرورش افزود: همان‌طور که اشاره شد، این رشته یکی از رشته‌های شاخه نظری است و برنامه‌های آن از همان ابتدا توسط سازمان پژوهش تهیه و مراحل تسهیل را طی می‌کند. بنابراین، تمامی کتاب‌ها و محتوای درسی این رشته مشابه سایر رشته‌ها است. برای مقاطع پایین‌تر، از جمله ابتدایی و دوره اول متوسطه، نیز تمامی مسئولیت‌ها بر عهده سازمان پژوهش است و این رشته هیچ تفاوتی از این حیث ندارد. ضرورت همزمانی تبلیغ و راه‌اندازی مدارس علوم و معارف اسلامی احمد قماشچی؛ مدیر عامل دفتر پشتیبانی مدارس علوم و معارف اسلامی هم در پاسخ به سوال خبرنگار پانا در راستای کوتاهی در زمینه معرفی و تبلیغ مدارس علوم و معارف اسلامی، به‌خصوص در مدارس دولتی، گفت: لازم به ذکر است که اگر همزمان با تبلیغ، مدرسه‌ای وجود نداشته باشد، این امر به ضد تبلیغ تبدیل خواهد شد و ممکن است دانش‌آموزان دچار سرخوردگی شوند. راه‌اندازی رشته معارف نیز نیازمند مراحل مشخصی است که ابتدا باید مبتنی بر آمار و نیازهای منطقه‌ای باشد. علاوه بر این، وزارت آموزش و پرورش نیز به کیفیت توجه دارد و در هر شهری، نمی‌تواند به سادگی در هر مدرسه‌ای این رشته را راه‌اندازی کند. لزوم ایجاد زیرساخت‌های علمی برای رشته معارف وی ادامه داد: در گذشته، دستورالعمل راه‌اندازی رشته معارف در مدارس توسط وزیر اسبق صادر شده بود و تنها در مدارس خاص اجازه داده شده بود، در حالی که به مدارس دولتی این مجوز اعطا نشد. این امر به دلیل نیاز به زیرساخت‌های مناسب و توان علمی مدارس به‌ویژه در مدارس شاهد، هیئت امنایی و مدارس نمونه دولتی است. بنابراین، اگر این مراحل همزمان با یکدیگر پیش نرود، مشکلاتی به وجود می‌آید؛ زیرا نیاز ایجاد می‌شود، اما مدارس به سرعت و با توجه به مراحلی که دارند، تاسیس نخواهند شد. قماشچی همچنین گفت: پارسال، اداره کل امور تربیتی به ما مساعدتی کرد و حدود ۲۰۰ مشاور را در ۱۰۰ شهرستانی که مدارس معارف داشتیم، به کار گرفت. قرار شد هر کدام از این مشاوران به ۱۰ مدرسه متوسطه اول مراجعه کنند تا رشته معارف را به دانش‌آموزان و والدین که تصمیم‌گیرندگان اصلی هستند، معرفی کنند. وی افزود: در شرح وظایف مشاوران، برنامه معرفی رشته‌ها در هفته مشاغل به‌صورت کلی برای همه رشته‌ها اعم از شاخه نظری، فنی‌حرفه‌ای و کاردانش وجود دارد، اما این اقدام به‌صورت ویژه و متمرکز در دو سال اخیر انجام شده است. خوشبختانه، آمار ثبت‌نام پایه دهم نشان‌دهنده اثر این ظرفیت در شهرهایی است که مدارس معارف داشته‌ایم. مدیر عامل دفتر پشتیبانی مدارس علوم و معارف اسلامی ادامه داد: معاونت آموزش متوسطه وزارتخانه، هر سال سهمیه ۳ درصدی را ابلاغ می‌کند. اگر معاونان آموزش متوسطه ما در سطح شهرستان و استان، بر اساس تشخیص خود، ظرفیت وجود داشته باشد، بلافاصله تقاضا خواهند کرد تا در مدرسه‌های شاهد، فرهنگ یا هیئت امنایی، رشته معارف ایجاد شود. این تقاضا به کمیته معارف ارسال می‌شود تا مورد بررسی قرار گیرد و مجوز صادر شود. سنجه‌های موفقیت در رشته معارف؛ انتخاب دانش‌آموزان با استعداد و علاقه‌مند وی با بیان اینکه شرایط ثبت‌نام در رشته معارف با سایر رشته‌ها متفاوت است، اظهار کرد: این رشته به‌طور خاص برای دانش‌آموزانی طراحی شده است که علاقه‌مند به مطالعه در فضای دینی و مذهبی هستند و خانواده‌هایشان نیز معتقد و علاقه‌مند به این موضوع هستند. در صورتی که به ستاد ثبت‌نام یا مدیریت اعلام شود که ظرفیت این رشته موجود است، اما دانش‌آموزی که در رشته دیگری نیز موفق به ثبت‌نام نشده، به رشته معارف منتقل شود، ما به شدت به این موضوع مخالف هستیم و از آن جلوگیری می‌کنیم. دانش‌آموزان متقاضی رشته معارف باید حداقل معدل ۱۷ داشته باشند احمد قماشچی با بیان اینکه طبق مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش، دانش‌آموزان متقاضی رشته معارف باید حداقل معدل ۱۷ داشته باشند، گفت: مدیران می‌توانند مصاحبه یا آزمون برگزار کنند و یا ترکیبی از معدل و مصاحبه و آزمون را در نظر بگیرند. هدف از این کار، انتخاب دانش‌آموزان خاص به‌عنوان متقاضیان این رشته است و نه اینکه به‌سادگی با امضاهای معمولی، دانش‌آموزی که به ثبت‌نام در رشته دیگر نپرداخته، به رشته معارف بفرستند. این امر باعث می‌شود که رشته معارف به دلیل ویژگی‌های خاص خود، به قدری ناشناخته بماند.