کتاب مجموعه جداول دروس رشته های شاخه فنی و حرفه ای و کاردانش
نظام آموزش و تربیت فنی، حرفه‌ای و مهارتی در دوره متوسطه و هنرستان نقش کلیدی در تربیت نیروی انسانی مورد نیازکشور ایفا می‌کند. این دوره، زمان مناسبی برای شناسایی استعدادها، کشف علایق و کسب مهارت‌ها و شایستگی‌های کاربردی توسط نوجوانان و هنرجویان است.
این آموزش‌ها زمانی اثربخشی و کارایی لازم را داراست که دارای ویژگیهایی از جمله هدایت تحصیلی و حرفه‌ای مناسب دانش آموزان، کاهش شکاف بین آموزش و بازار کار، پیشگیری از ترک تحصیل هنرجویان، آمادگی برای اشتغال سریع‌تر، تقویت روحیه نوآوری وکارآفرینی، دارای بهره وری، تطبیق با نیازهای منطقه‌ای، ایجاد انگیزه و اعتمادبه‌نفس برای هنرجویان و پلی برای ادامه تحصیل آنان در دانشگاه‌های فنی و مهارتی باشد. آموزش و تربیت فنی، حرفه‌ای و مهارتی در دوره متوسطه یک سرمایه‌گذاری هوشمندانه برای نوجوانان است که هم مسیر شغلی و حرفه‌ای آن‌ها را هموار می‌کند و هم به توسعه اقتصادی کشور کمک می‌نماید.
شورای عالی آموزش‌و‌پرورش براساس قانون مصوب مجلس شورای اسلام، مرجع سیاست‌گذاری ی آموزش‌و‌پرورش عمومی و متوسطه در چارچوب سیاست‌های کلی نظام و قوانین و مقررات موضوعه محسوب می‌شود و وظیفه دارد با تعیین خط مشی‌های آموزشی تصویب برنامه ای درسی و تربیتی تصویب مقررات آموزشی، انضباطی ارزشیابی مدارس و ... بسترهای قانونی برای اجرای سیاست‌ها و در نهایت دستیابی به اهداف نظام آموزش‌و‌پرورش را فراهم آورد. کمیسیون برنامه درسی و تربیتی و کمیته برنامه‌های درسی کاردانش بر اساس مصوبات این شورا، وظیفه بررسی عناوین و جداول دروس رشته‌های شاخه فنی، و حرفه‌ای و کاردانش را بر عهده دارد.
به استناد مصوبه جلسه 315 کمیسیون برنامه درسی و تربیتی مورخ 22 / 02/ 1404، به منظور معرفی رشته‌های شاخه فنی‌و‌حرفه‌ای و کاردانش برای خانواده‌ها، دانش‌آموزان، معلمان، هنرجویان، مدیران، کارشناسان و دیگر ذی‌نفعان این آموزش‌ها، مجموعه "جداول دروس رشته‌های شاخه فنی‌و‌حرفه‌ای و کاردانش" هر ساله توسط دبیرخانه شورای عالی آموزش‌و‌پرورش منتشر می‌شود. مجموعه جداول دروس نگارش 1404 دارای ویژگی‌های زیر است:
- استفاده کدهای ملی در رشته‌ها: رشته‌های تحصیلی حرفه‌ای در شاخه فنی‌و‌حرفه‌ای و کاردانش براساس استاندارد ملی و بین‌المللی ایسکد 2013 کدگذاری شده است. این کدگذاری سبب ایجاد هماهنگی بین مرکز ملی آمار ایران، ارائه‌دهندگان این آموزش‌ها در کشور در سرشماری‌ها، طرح‌های نمونه‌گیری بازارکار می‌شود. برای سهولت در امر اجرای سامانه های آماری برای رشته های قدیمی دارای اعتبار یکساله از دو کد جدید و کد قدیم استفاده شده است.
- استفاده از کدهای ملی در حرفه‌ها و درس شغل‌ها: حرفه‌ها و درس شغل‌ها براساس استاندارد ملی مشاغل حرف ایسکو 2008 کدگذاری شده است. این امر بین ارائه‌دهندگان آموزش فنی‌و‌حرفه‌ای و بازار کار هماهنگی بوجود خواهد آورد. از طرفی مشارکت بین ارکان نظام آموزش فنی‌و‌حرفه‌ای در کشور ارتقاء می‌یابد. اعطای گواهینامه‌های درس شغل‌ها بر اساس این کدها خواهد بود.
- استفاده زمان اعتبار محتوایی جداول دورس: با توجه به تغییرات سریع بازار کار و تحولات در زمینه حرفه‌ها و مشاغل برای رشته‌ها مدت زمان اعتبار در نظر گرفته شده است. این زمان، به ثبت نام پایه دهم هنرجویان اختصاص دارد.
- استفاده از سازوکار توقف توسعه: برای رشته‌هایی که جداول دروس آن بروز نمی‌باشد و دبیرخانه در نظر دارد به پیشنهاد دستگاه متولی و وزارت آموزش‌و‌پرورش در سال آینده، رشته را بروز سانی و بازطراحی نماید، توقف توسعه اعمال شده است.
- معادل قراردادن ساعت آموزشی شایستگی هفتگی با واحد درس: بر اساس مصوبه 926 شورای عالی آموزش‌و‌پرورش در رشته‌های شاخه فنی‌و‌حرفه‌ای و کاردانش هر یک ساعت آموزش شایستگی معادل یک واحد در دروس کارگاهی و شایستگی‌های فنی و غیرفنی در نظر گرفته شده است.
- توجه به کلان روندهای دنیای کار: سه کلان روند دنیای کار از قبیل اقتصاد سبز، اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی بصورت نیمه‌تجویزی (انتخابی) برای برخی از رشته‌ها در بازطراحی، در نظر گرفته شده است.
- استفاده هنرستان با نام واحد: عناوین هنرستان بر اساس شاخه فنی‌و‌حرفه‌ای و شاخه کاردانش نمی‌باشد. در هنرستان می‌توان از رشته‌های شاخه فنی‌و‌حرفه‌ای و کاردانش همزمان استفاده شود.
- قابلیت اجرا در شاخه فنی و حرفه‌ای/شاخه کاردانش: برخی از رشته‌های تحصیلی حرفه‌ای بگونه ای طراحی شده‌اند که قابلیت اجرا در دو شاخه فنی و حرفه‌ای و شاخه کاردانش را دارا باشند. برای اجرا در شاخه کاردانش برخی از دروس بصورت انتخابی در نظر گرفته شده است.
- استفاده از سطوح دو و سه صلاحیت حرفه‌ای ملی: بر اساس چارچوب صلاحیت حرفه‌ای ملی ابلاغ شده به وزارت آموزش‌و‌پرورش از طرف هیات وزیران، سطح دو (نیروی کار ماهر) و سطح سه (کمک تکنسین، کمک کاردان) در حیطه آموزش هنرستان می‌باشد. در بازطراحی رشته‌ها، سه درس هشت ساعته کارگاهی پایه 10 و 11(معادل مجموع 900 ساعت آموزش ) برای صلاحیت حرفه‌ای سطح دو و سه درس هشت ساعته کارگاهی پایه 11 و 12(معادل مجموع 900 ساعت آموزش) برای صلاحیت حرفه‌ای سطح 3 در نظر گرفته شده است. این امر بستری برای اعطای گواهینامه صلاحیت حرفه‌ای ملی برای هنرجویان در آینده فراهم خواهد آورد. دستگاه‌های ارائه‌دهنده آموزش و تربیت فنی‌و‌حرفه‌ای بر اساس قانون نظام جامع این آموزش‌ها و استقرار چارچوب صلاحیت حرفه‌ای ملی با هم مشارکت و همکاری خواهند داشت.
همچنین در پایان از اعضای محترم کمیسیون برنامه درسی و تربیتی، کمیته برنامه‌های درسی شاخه کاردانش، سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، معاونت آموزش متوسطه و همکاران دبیرخانه به‌ویژه گروه تدوین‌کننده این مجموعه تشکر می‌شود.
دبیرخانه شورای عالی آموزش‌و‌پرورش
جهت دریافت فایل کتاب مجموعه جداول دروس رشته های شاخه فنی و حرفه ای و کاردانش اینجا کلیک کنید.